Φωτογραφικός Υποκειμενισμός (Subjective Photography)

Εμφανίστηκε στην Γερμανία στα τέλη της δεκαετίας του 1940, μετά τον 2o παγκόσμιο πόλεμο, και πολύ γρήγορα διαδόθηκε σε όλη την Ευρώπη.
Όλα άρχισαν το 1949 όπου με πρωτοβουλία του Wolfgang Reisewitz ιδρύετε στη Γερμανία η φωτογραφική ομάδα Fotoform (Fotoform Group).
Otto Steinert - 1968
Η ιδέα της ομάδας υποστηρίχθηκε από φωτογράφους που είχαν κουραστεί και ήθελαν να εναντιωθούν στις απαγορεύσεις που υπέβαλε το ναζιστικό καθεστώς, στα χρόνια της κυριαρχίας του, απέναντι στην έκφραση της τέχνης.
Ο
Otto Steinert
ήταν από τα ιδρυτικά μέλη της ομάδας ο οποίος έθεσε το όνομα Φωτογραφικός Υποκειμενισμός (Subjektive Fotografie) και ουσιαστικά ό άνθρωπος που διαμόρφωσε το πρόγραμμά της και οργάνωνε τις εκθέσεις της.
Call - 1950
Otto Steinert - Call - 1950
Otto Steinert - 1951
Otto Steinert - 1951
Otto Steinert - Não se fuma mais - 1951
Otto Steinert - Não se fuma mais - 1951

Η δυναμική που διαμόρφωσε η σχολή του Bouhaus και η Νέας Αντικειμενικότητα, στην διάρκεια του μεσοπολέμου πλαισιωμένη με την ιδέα της απόλυτης ελευθερίας του ανθρώπου ως υπαρξιακή θεώρηση του κόσμου φαίνετε να έχουν θέσει τις βάσεις για την φιλοσοφία του Φωτογραφικού Υποκειμενισμού. Τάση κατά την οποία σημαίνοντας ρόλος είναι η δημιουργικότητα του φωτογράφου αψηφώντας την άρτια τεχνική και τυχόν αισθητικές νόρμες της φωτογραφίας. Η αυτοέκφραση και όχι απαραίτητα η απεικόνιση του εξωτερικού κόσμου.
Άλλα ιδρυτικά μέλη ήταν οι
Siegfried Lauterwasser
, Ludwig Windstosser,  Peter Keetman και Toni Schneiders. Λίγο αργότερα στην ομάδα εντάχθηκαν οι Heinz Hajek-Halke και Christer Christian.
Siegfried Lauterwasser
Siegfried Lauterwasser photography
Siegfried Lauterwasser

Ludwig Windstosser - Four Studies In Abstraction - 1950s
Ludwig Windstosser - Four Studies In Abstraction – 1950s
Peter Keetman
Peter Keetman - Goutes Miroitantes - 1950
Peter Keetman - Goutes Miroitantes - 1950
Christer Christian - Tanger - 1951Christer Christian - Tanger - 1951
Toni Schneiders 1942
Toni Schneiders - Ein Tropfen Wasser - 1950
Toni Schneiders - Ein Tropfen Wasser - 1950
Toni Schneiders - Frankfurt - 1951
Toni Schneiders - Frankfurt - 1951
Heinz Hajek-Halke - 1951 - by Toni Schneiders
Heinz Hajek-Halke - 1951 - by Toni Schneiders
Heinz Hajek-Halke - Étreinte - 1946
Heinz Hajek-Halke - Étreinte - 1946
Heinz Hajek-Halke - embrace - 1946
Heinz Hajek-Halke - embrace - 1946

Το 1950 στην
Κολωνία με πρωτοβουλία του προέδρου της Bruno Uhl Φωτογραφικής Ομοσπονδίας, Bruno Uhl οργανώνεται η πρώτη έκθεση φωτογραφίας και φωτογραφικού υλικού ‘Photokina’.
Η Fotoform Group συμμετέχει στην έκθεση και για πρώτη φορά παρουσιάζεται η άποψη του Φωτογραφικού Υποκειμενισμού, προκαλώντας αίσθηση καθώς παρουσιάζονται έργα που έως τότε το ναζιστικό κόμμα τα θεωρούσε εκφυλισμένα και ανεπαρκώς γερμανικά, ναζιστικές απόψεις που επέβαλαν το κλείσιμο της σχολής του
Bauhouse το 1933. Οι φωτογράφοι της ομάδας παρουσιάζονται ως επί το πλείστον με αφαιρετική φωτογραφία και απεικονίσεις από την φύση.
Ludwig Windstosser - Vintage Works - 1950
Ludwig Windstosser - Vintage Works - 1950
Peter Keetman - Goutes Miroitantes - 1950
Peter Keetman - Goutes Miroitantes - 1950
Wolfgang Reisewitz - Poutres incendiées - 1950
Wolfgang Reisewitz - Poutres incendiées - 1950

Ακολούθησαν οι συμμετοχές στις εκθέσεις του 1951, 1954 και 1958. Photokina 1951 - Germany's Economics Minister Ludwig Erhard with Agfa-chief Bruno Uhl Στις εκθέσεις αυτές ήταν δεκτό οποιοδήποτε ύφος έκφρασης, από την αφαιρετική φωτογραφία έως το ρεπορτάζ, αρκεί να φέρει την σφραγίδα της ατομικής δημιουργικότητας.
Παρά την ελευθερία στην έκφραση που παρείχαν οι εκθέσεις οι συμμετέχοντες επιμένουν να εμφανίζονται μόνο με αφαιρετική φωτογραφία.
Christer Christian - Tanger - 1951
Christer Christian - Tanger - 1951
Arlbergstrass - Austria 1951 - Toni Schneiders
Arlbergstrass - Austria 1951 - Toni Schneiders
Peter Keetman - Îlots de neige - 1958
Peter Keetman - Îlots de neige - 1958

Μετά την έκθεση του 1958 Otto Steinert
θεώρησε ότι το επαναστατικό ύφος της ομάδας είχε γίνει άκαμπτο χωρίς περαιτέρω εξέλιξη και αποχώρησε. Staatliche Werkkunstschule 1959 Παρέμεινε δάσκαλος φωτογραφίας. Δίδαξε και τελικά έγινε διευθυντής του Staatliche Werkkunstschule (Κρατική Σχολή Καλών Τεχνών) όπου ήδη κατείχε την θέση από το 1952 και παρέμεινε μέχρι τον θάνατό του το 1978. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου δίδαξε και στο  Folkwangschule (Γερμανικό Πανεπιστήμιο Καλών Τεχνών) στο Essen (Έσσεν). Folkwang University in Essen
To 1958 μετά την αποχώρηση του Steinert, η Fotoform Group διαλύεται.
Η διάλυση της ομάδας δεν σημαίνει την συνειδητή απουσία των απόψεων των μελών της.
Η ελεύθερη δημιουργία και έκφραση όπως ο Φωτογραφικός Υποκειμενισμός έθεσε, απέρριψε τους περιορισμούς στην σύνθεση και το φωτογραφικό μέσο, προσφέροντας μία καταλυτική και διεξοδική επαναξιολόγηση των δυνατοτήτων της φωτογραφίας.

Heinz Hajek-Halke - Sexualnot der Gefangenen - 1926
Heinz Hajek-Halke - Sexualnot der Gefangenen - 1926
Heinz Hajek-Halke - Marta Astfalck - 1927
Heinz Hajek-Halke - Marta Astfalck - 1927
Heinz Hajek Halke - Nude on sand - c 1930
Heinz Hajek Halke - Nude on sand - c 1930
Die Prinzessin vom Hinterhof - c1930 - Heinz Hajek-HalkeDie Prinzessin vom Hinterhof - c1930 - Heinz Hajek-Halke
Heinz Hajek-Halke - Ripe Fruit - 1930s
Heinz Hajek-Halke - Ripe Fruit – 1930s
Heinz Hajek-Halke - Le mauvais épilogue - 1932
Heinz Hajek-Halke - Le mauvais épilogue - 1932
Heinz Hajek-Halke - In Love - 1936
Heinz Hajek-Halke - In Love - 1936
Wolfgang Reisewitz  - Rhythmische Montage - 1947
Wolfgang Reisewitz  - Rhythmische Montage - 1947
Wolfgang Reisewitz - Um homem marcado - 1948
Wolfgang Reisewitz - Um homem marcado - 1948
Wolfgang Reisewitz  - Glockenzug - 1949
Wolfgang Reisewitz  - Glockenzug - 1949
WINDSTOSSER Ludwig - STAHLROHRE - 1950
WINDSTOSSER Ludwig - STAHLROHRE - 1950
Ludwig Windstosser - Berbau - 1950s
Ludwig Windstosser - Berbau - 1950s
Otto Steinert - Pé de peão - 1950
Otto Steinert - Pé de peão - 1950
Otto Steinert - Fahles Portrait (Portrait blafard)
Otto Steinert - Fahles Portrait (Portrait blafard)
Otto Steinert und dein subjektiven Fotografie
Otto Steinert und dein subjektiven Fotografie
Toni Schneiders - In the Morning before 8 Frankfurt am Main - February 1951
Toni Schneiders - In the Morning before 8 Frankfurt am Main - February 1951
Wolfgang Reisewitz  - Wir warten ab - 1951
Wolfgang Reisewitz  - Wir warten ab - 1951
Siegfried Lauterwasser - WINTERLICHES FILIGRAN - 1952
Siegfried Lauterwasser - WINTERLICHES FILIGRAN - 1952
Christer Christian - Mijas - 1953
Christer Christian - Mijas - 1953
Peter Keetman - Rear Fenders - 1953
Peter Keetman - Rear Fenders - 1953
Peter Keetman - BMW-Kotflügel - 1956
Peter Keetman - BMW-Kotflügel - 1956
Heinz Hajek-Halke - Autoretrato - 1957-58
Heinz Hajek-Halke - Autoretrato - 1957-58
Ludwig Windstosser - walk at low tide - 1957
Ludwig Windstosser - walk at low tide - 1957
Toni Schneiders - Weichen - 1957
Toni Schneiders - Weichen - 1957
Peter Keetman - Typing - (Double Exposure) c 1958
Peter Keetman - Typing - (Double Exposure) c 1958
Christer Christian - Barcelona - 1959
Christer Christian - Barcelona - 1959
Christer Christian - Paris - 1962
Christer Christian - Paris - 1962
Toni Schneiders - Flood at Lake Skutari, Yugoslavia - 1971
Toni Schneiders - Flood at Lake Skutari, Yugoslavia – 1971



Mimis Nena
Στην ενότητα‘Η Έκφραση’ αναφερόμαστε σε σκέψεις και ιδέες που επηρέασαν το φωτογραφικό μέσο και την έκφραση της φωτογραφίας. Οι αναφορές δεν σηματοδοτούν οπωσδήποτε παραδείγματα προς αντιγραφή.
Δεν αντιγράφουμε παρά μόνο ως άσκηση.
Συμβουλευόμαστε την εμπειρία του χρόνου.

Φωτογραφία είναι το μάτι του φωτογράφου, η ενστικτώδης σύλληψη του χρόνου. Το ένστικτο μιας στιγμής, όπου η φωτογραφία εγκλωβίζει το αντικείμενο, για να μεταφέρει στον θεατή το υποκείμενο, μια νέα πραγματικότητα.
Ο φωτογράφος βυθίζεται στην νέα πραγματικότητα για να συναντήσει το φανταστικό (εικαστικό).
Φιλοσοφικές απόψεις και ατέλειωτες συζητήσεις. Απόψεις και εκφράσεις, μέσα από την πνευματική ενέργεια των δημιουργών, τις γνώσεις τους, που απέκτησαν από την συνεχή άσκηση και παιδεία, από την συσσωρευμένη, μέσα τους, ιστορική και κοινωνική συνείδηση.
Η τέχνη της φωτογραφίας υπακούει σε περιορισμούς, προσπαθεί, πειραματίζεται, κάνει λάθος, επιμένει, αξιοποιώντας το φως, αναλογικά ή ψηφιακά. Η Θεωρία δεν προηγείται της πρακτικής... η θεωρία δημιουργείται από την πρακτική.
Δημιουργικότητα στη φωτογραφία είναι η εκγύμναση και όξυνση του οπτικού μας αισθητηρίου, η διαρκής καλλιέργεια και ευαισθητοποίηση της ματιάς μας.
Η φωτογραφία δεν είναι κάτι το δεδομένο. Είναι συνεχής διαπραγμάτευση ανάμεσα στον φωτογράφο και το μέσο του, ανάμεσα στο εφικτό και το ανέφικτο.

Φωτογραφία είναι η γυμνή ψυχή με την ειλικρίνεια της αυθόρμητης σκέψης.

Ο φωτογράφος γίνεται καλλιτέχνης όταν απαλλάσσεται από τις έτοιμες ιδέες και επεξεργάζεται την δική του, δομημένη άποψη για τις εικόνες. Ζει έναν δυσνόητο, ως επί το πλείστον, παρόν, που πολλά χρόνια αργότερα, θα εμφανίζεται ως ένα διακοσμημένο όνειρο.
Απόψεις που σήμερα είναι γενικά αποδεκτές, κάποτε ήταν εκκεντρικές.
Η φωτογραφία εξελίσσεται σε έργο τέχνης όταν το θέμα της συνυπάρχει αρμονικά με την φόρμα, με ένα στυλ, με τα χρώματα με έναν εμφανή αισθησιασμό.

Η ουσία μίας εικόνας, δεν περικλείεται από μία υπερβατική ιδέα που χαρακτηρίζει την εικόνα, αλλά ενσαρκώνεται στη σειρά των εικονικών της εκδοχών.
Η Φωτογραφία ως σύνθετη τέχνη διεγείρει, όταν αποδεσμεύεται από το θέμα. Όταν η φωτογραφική ματιά υπερίπταται των χρόνο-τοπογραφικών περιορισμών του θέματος. Υπερίπταται πέρα από συγκεκριμένες - ακριβείς συντεταγμένες.