Ο Ντανταϊσμός αναπτύσσεται περίπου το 1915 στις εικαστικές τέχνες επηρεάζοντας την λογοτεχνία (κυρίως την ποίηση), το θέατρο και την γραφιστική.
Χαρακτηρίζεται από εσκεμμένο παραλογισμό και απόρριψη των κυρίαρχων ιδανικών της τέχνης. Πρεσβεύει την ανύψωση πραγματικών αντικειμένων σε αισθητικές αξίες. Αποτελεί άρνηση και διαμαρτυρία για την σύγχρονη ζωή. Αμφισβητεί ακόμα και τον ίδιο του τον εαυτό. Θεωρεί ότι η αμφισβήτηση οδηγεί στην πρόοδο της αισθητικής αξίας. Εκφράζει την απόλυτη ελευθερία των κινήτρων της αστικής τάξης που την θεωρεί θανάσιμο εχθρό. Θέτει ερωτήματα για την πρόθεση του καλλιτέχνη, την εννοιακή τέχνη. Αδιαφορεί για την καλλιτεχνία των έργων, ως ωραιοποίηση των κοινωνικών αντιθέσεων.
Ο Ντανταϊσμός στην πραγματικότητα είναι διεθνιστικός. Οι Ντανταϊστές υιοθέτησαν το σύνθημα του Μ. Bakunin (1814 - 1876) ότι « η καταστροφή είναι δημιουργία ».
Με την συγχώνευση ιδεών και υλικών που κυριαρχεί αυτήν την εποχή, ο Ντανταϊσμός, αποτελεί πηγή έμπνευσης για ορισμένους φωτογράφους. Βρίσκουν έναν τρόπο για να εκφράσουν την αντίθεσή τους και την φαινομενική τους αδιαφορία, για έναν κόσμο, για τον οποίο πιστεύουν ότι η αλήθεια του βρίσκεται πίσω από τις παραστατικές απεικονίσεις.
Σημαίνοντα ρόλο για το ξεκίνημα του Ντανταϊσμού στην Ν. Υόρκη έπαιξε το έργο του φωτογράφου Άλφρεντ Στέγκλιτζ (Alfred Stieglitz).
Ο Αμερικανός Man Ray (1890 - 1976) και ο Ούγγρος Laszlo Moholy-Nagy (1895 - 1946) είναι χαρακτηριστικοί εκπρόσωποι. Χρησιμοποιούν πρωτότυπες μεθόδους λήψης και εκτύπωσης, όπως το σολάρισμα, τα πολλαπλά τυπώματα, τα φωτογράμματα, το κολάζ, το φωτομοντάζ και τη γραμμική αφαίρεση.
Ο Man Ray που το πραγματικό του όνομα είναι Emmanuel Rudzitsky παρακολουθεί μαθήματα ζωγραφικής και εργάζεται σαν ζωγράφος στην Ν. Υόρκη. Φωτογραφίζοντας μόνος τους πίνακές του αρχίζει να ενδιαφέρεται σοβαρά για την φωτογραφία. Το καλοκαίρι του 1921 εγκαθίσταται στο Παρίσι. Ακολουθεί μία δημιουργική περίοδος. Συνεχίζει να ασχολείται με την φωτογραφία διαμορφώνοντας ένα ιδιαίτερο ύφος και μία προσωπική τεχνική. Πολλές από τις φωτογραφίες του τις δημιουργεί χωρίς φωτογραφική μηχανή. Τοποθετεί πάνω στο φωτογραφικό χαρτί αντικείμενα και τα εκθέτει στο φως σχηματίζοντας έτσι τα περιγράμματά τους. Τις φωτογραφίες αυτές τις ονομάζει ραιηογράμματα ή ραιηογραφίες (rayographies).
Ήταν ο πρώτος Αμερικανός καλλιτέχνης που ασπάστηκε τον Ντανταϊσμό, που η πλειοψηφία της εποχής τον θεωρούσε συνώνυμο με τον αναρχισμό. Ο ίδιος συνήθιζε να λέει ‘ζωγραφίζω ότι δεν μπορώ να φωτογραφίσω και φωτογραφίζω ότι δεν μου αρέσει να ζωγραφίσω’.
Ο Laszlo Moholy-Nagy φοιτητής στο Πανεπιστήμιο της Βουδαπέστης, διακόπτει τις σπουδές του με το ξέσπασμα του 1ου Παγκοσμίου Πολέμου. Μετά το τέλος του πολέμου προσπαθεί αλλά δεν καταφέρνει να τις συνεχίσει.
Το 1920 στο Βερολίνο, συνδέετε με τους Ντανταϊστές, τους αρνητές της παραδοσιακής τέχνης, και ψάχνει για κάτι νέο και πειραματικό. Υπό τις επιρροές άλλων τεχνών εργάζεται και ολοκληρώνεται σαν καλλιτέχνης φωτογράφος με την πλατύτερη έννοια της λέξεως. Πειραματίζεται με νέα υλικά και με επιστημονικά μέσα, όπως η μικροφωτογράφιση, και συνεχίζει με ασπρόμαυρη φωτογραφία, διακόσμηση, σχεδίαση επίπλων ακόμα και χορό.
Θα διδάξει στην σχολή του Μπαουχάουζ (Bauhaus) στην Γερμανία και μετά το κλείσιμο της σχολής από τους Ναζί θα μεταφερθεί στην Αμερική όπου θα ιδρύσει μία δική του σχολή τέχνης.
Ο Ντανταϊσμός επηρεάζει ακόμα και σήμερα καλλιτέχνες που θέλουν να εκφράσουν ότι ‘η αμφισβήτηση είναι πρόοδος’
Χαρακτηρίζεται από εσκεμμένο παραλογισμό και απόρριψη των κυρίαρχων ιδανικών της τέχνης. Πρεσβεύει την ανύψωση πραγματικών αντικειμένων σε αισθητικές αξίες. Αποτελεί άρνηση και διαμαρτυρία για την σύγχρονη ζωή. Αμφισβητεί ακόμα και τον ίδιο του τον εαυτό. Θεωρεί ότι η αμφισβήτηση οδηγεί στην πρόοδο της αισθητικής αξίας. Εκφράζει την απόλυτη ελευθερία των κινήτρων της αστικής τάξης που την θεωρεί θανάσιμο εχθρό. Θέτει ερωτήματα για την πρόθεση του καλλιτέχνη, την εννοιακή τέχνη. Αδιαφορεί για την καλλιτεχνία των έργων, ως ωραιοποίηση των κοινωνικών αντιθέσεων.
Ο Ντανταϊσμός στην πραγματικότητα είναι διεθνιστικός. Οι Ντανταϊστές υιοθέτησαν το σύνθημα του Μ. Bakunin (1814 - 1876) ότι « η καταστροφή είναι δημιουργία ».
Με την συγχώνευση ιδεών και υλικών που κυριαρχεί αυτήν την εποχή, ο Ντανταϊσμός, αποτελεί πηγή έμπνευσης για ορισμένους φωτογράφους. Βρίσκουν έναν τρόπο για να εκφράσουν την αντίθεσή τους και την φαινομενική τους αδιαφορία, για έναν κόσμο, για τον οποίο πιστεύουν ότι η αλήθεια του βρίσκεται πίσω από τις παραστατικές απεικονίσεις.
Σημαίνοντα ρόλο για το ξεκίνημα του Ντανταϊσμού στην Ν. Υόρκη έπαιξε το έργο του φωτογράφου Άλφρεντ Στέγκλιτζ (Alfred Stieglitz).
Ο Αμερικανός Man Ray (1890 - 1976) και ο Ούγγρος Laszlo Moholy-Nagy (1895 - 1946) είναι χαρακτηριστικοί εκπρόσωποι. Χρησιμοποιούν πρωτότυπες μεθόδους λήψης και εκτύπωσης, όπως το σολάρισμα, τα πολλαπλά τυπώματα, τα φωτογράμματα, το κολάζ, το φωτομοντάζ και τη γραμμική αφαίρεση.
Ο Man Ray που το πραγματικό του όνομα είναι Emmanuel Rudzitsky παρακολουθεί μαθήματα ζωγραφικής και εργάζεται σαν ζωγράφος στην Ν. Υόρκη. Φωτογραφίζοντας μόνος τους πίνακές του αρχίζει να ενδιαφέρεται σοβαρά για την φωτογραφία. Το καλοκαίρι του 1921 εγκαθίσταται στο Παρίσι. Ακολουθεί μία δημιουργική περίοδος. Συνεχίζει να ασχολείται με την φωτογραφία διαμορφώνοντας ένα ιδιαίτερο ύφος και μία προσωπική τεχνική. Πολλές από τις φωτογραφίες του τις δημιουργεί χωρίς φωτογραφική μηχανή. Τοποθετεί πάνω στο φωτογραφικό χαρτί αντικείμενα και τα εκθέτει στο φως σχηματίζοντας έτσι τα περιγράμματά τους. Τις φωτογραφίες αυτές τις ονομάζει ραιηογράμματα ή ραιηογραφίες (rayographies).
Rayographies - 1922
|
Man Ray
|
Ο Laszlo Moholy-Nagy φοιτητής στο Πανεπιστήμιο της Βουδαπέστης, διακόπτει τις σπουδές του με το ξέσπασμα του 1ου Παγκοσμίου Πολέμου. Μετά το τέλος του πολέμου προσπαθεί αλλά δεν καταφέρνει να τις συνεχίσει.
Το 1920 στο Βερολίνο, συνδέετε με τους Ντανταϊστές, τους αρνητές της παραδοσιακής τέχνης, και ψάχνει για κάτι νέο και πειραματικό. Υπό τις επιρροές άλλων τεχνών εργάζεται και ολοκληρώνεται σαν καλλιτέχνης φωτογράφος με την πλατύτερη έννοια της λέξεως. Πειραματίζεται με νέα υλικά και με επιστημονικά μέσα, όπως η μικροφωτογράφιση, και συνεχίζει με ασπρόμαυρη φωτογραφία, διακόσμηση, σχεδίαση επίπλων ακόμα και χορό.
Laszlo Moholy-Nagy - collage
|
László Moholy-Nagy - László and Lucia - 1923
|
Θα διδάξει στην σχολή του Μπαουχάουζ (Bauhaus) στην Γερμανία και μετά το κλείσιμο της σχολής από τους Ναζί θα μεταφερθεί στην Αμερική όπου θα ιδρύσει μία δική του σχολή τέχνης.
Ο Ντανταϊσμός επηρεάζει ακόμα και σήμερα καλλιτέχνες που θέλουν να εκφράσουν ότι ‘η αμφισβήτηση είναι πρόοδος’
Laszlo Moholy-Nagy 2 - Collage
|
Laszlo Moholy-Nagy 6 - collage
|
Laszlo Moholy-Nagy 7 - Collage
|
Laszlo Moholy-Nagy 8 - Collage
|
Man Ray - Juliet et Margaretf
|
Man Ray - Object intended to be destroyed (1923)
|
Man Ray - Rayogramme - 1927
|
Man Ray - Rayographies - 1922
|
Man Ray
|
Man Ray-woman-1931
|
Mimis Nena